www.baltofilm.fora.pl

Iditarod

Nome

Opracowano na podstawie:

[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]'s/history-of-nome.pdf [link widoczny dla zalogowanych]'s/The%20three%20swedes.pdf

Ludność miasta to niecałe 4 tysiące mieszkańców, zaś spis z roku 2000 mówi o 3505 osobach. W 2008 roku liczyło ok 3570, przewidywania na rok 2009: 3653. Położone jest na półwyspie Seward, na wybrzeżu Norton Sound, nad Morzem Beringa. Nazwa została przyjeta 1 kwietnia 1901 r. W najlepszym okresie liczba ludności sięgała ok 20 tys, zaś wedle spisu z 1900 roku miało ono ponad 12,5 tys mieszkańców. Wyczerpanie się zapasów złota sprawiło, ze w 1910 roku miasto liczyło już 2600 mieszkańców, zas w 1920 – ledwie 852, dziesięć lat później: 1213...
Miasto twierdzi, że leży na najwiekszych w swiecie złożach złota, choć równie wiele osób kwestionuje owe słowa. W 1925 roku w mieście wybucha epidemia błonicy. Jest ona powstrzymana poprzez słynna sztafetę która w ciągu ledwie nieco ponad 5 dni pokonuje ponad 1000 km, dostarczając szczepuonkę. Coroczny Iditarod Trail Sled Dog Race upamiętnia to wydarzenie
Pochodzenie nazwy jest niepewne, jedni twierdzą, że od pytajnika z nazwą przy półwyspie na mapach rosyjsich, inna że założyciel Nome jafet Lindeberg [jeden z trójki tzw. "lucky Sweden" nazwał je na pamiątkę doliny z której pochodził -> Nomedalen.
W 1899 roku głosowano by zmienić nazwę z Nome na Anvil, na zmianę zgody nie wyraził urząd pocztowy.
W 1898 roku trzech "fartownych Szwedów" Jafet Lindberg, Erik Lindblomi John Brynteson [dwa ostatni to naturalizowani Amerykanie] odkrywają złoto w Anvil Creek. Reszta świata dowiaduje się o tym zimą. W lecie 1899 roku miasto namiotów liczy już 10 tysięcy ludzi i przypomina górnicze miasteczko. W tym samym roku złoto zostaje znalezione na plaży wzdłuż wybrzeża. Dziesiątki kilometrów piasku jest przekopywane. W 1900 roku przybywają kolejne statki z chętnymi. W 1900 roku liczba mieszkańców wynosi już 12,5 tys, w okresie zaś do 1909 r. szacuje się że, w szczytowym okresie liczba osiągała nawet 20 tys. Wówczas Nome było największym miastem na Alasce. Co więcej na początku tego okresu armia sprawująca kontrolę nad tym terenem przed zimą wydalała każdą osobę nie mającą schronienia. Do tego wszystkiego nałożyły się na to jeszcze procesy jakie górnicy zaczęli toczyć o działki, o te najbogaszte. W ciągu tych kilku lat, z plaż wypłukano chyba wszelkie złoto jakie dało się wypłukać, w Anvil Creek także go było coraz mniej. W 1910 roku – liczba mieszkańców wynosi tylko nieco ponad 2,5 tys.
Pozary z 1905 r, z 1934 r, burze z lat 1900, 1913, 1945 i 1974 sprawiają, że nie ma w zasadzie w miasteczku żadnej architektury z okresu gorączki złota. W 1925 Nome było celem "great Race of Mercy", który dostarczył surowicę chorym dzieciom. Obecnie jest końcowym punktem Iditarod Sled Dog Race.
W czasie II w.ś. Nome było ostatnim postojem dla samolotów dostarczanych w ramach L-L przez USA do ZSRR. W 1950 roku miasteczko miało 1852 mieszkańców..
W sumie do ok. r. 1950 całkowita produkcja złota z Nome i okolicy oceniana jest na minimum 3,6 mln uncji.. W mieście lub okolicy są dwa lotniska o długości pasa nawet 3,7 km. Wokół Nome do tej pory nie ma dróg poza lokalnymi, miasto nie posiada połączeń z innymi dużymi miastami Alaski. Nie posiada także dworca kolejowego
W Nome, na fali gorączki złota zostaje założona w 1900 r, najstarsza obecnie gazeta na Alasce The Nome Nugget, ukazująca się nieprzerwanie od tego czasu. W chwili obecnej jest to tygodnik

Nome 1899....

Obchody święta 4 lipca 1916 r.

Jeden z banków w Nome 1904 r.

Szkoła publiczna w Nome 1912 r.

Nome, rok 1907, widok z lotu ptaka

Nome, rok 1903... kolejna gorączka złota

Nome rok 1925... liczba mieszkańców od ok 1400 do ok 1600....

Z miastem nierozłącznie związane są postacie tzw trzech fartownych [lucky] Szwedów. Kopalnia założona na odkrytych przez nich złożach [Pioneer Mining Company] przynosiła w latach ok. 2 mln dolarów a do wczesnych lat 20 tych kolejne 20 mln w czystym złocie. Byli to:

John Brynteson
[1871 – 1959] pochodził z ubogiej rolniczej rodziny z okolic Artemark w Szwecji, przybył do USA w wieku 16 lat. Przez 7 lat pracował w różnych kopalniach w Stanach, szukając węgla znalazł się na Norton Sound. Badał okolice Snake River, a także okolice znane jako "Blake". Znalazł tam złoto. W połowie sierpnia, przybywa z partnerami i świeża spółką. Przez wiele dni przekonują się co naprawdę odkryli. Kiedy przybywają do Golovin by zarejsterowac działkę wszedzie słyuchać tylko jedno złowo złoto. Mimo ogromnego bogactwa pozostał normalnym uprzejmym człowiekiem. W maju 1900 poslubia Emmę Forsborg, z którą doczekał się trójki dzieci. Opuszcza Alaskę, myśląc o opuszczeniu Stanów. Finansuje różne projekty w Szwecji i w samych Stanach, n.p. dom dla żeglarzy w San Francisco, czy Ice Palace w Sztokholnmie. Umiera w Szwecji jako szanowany obywatel w 1959 r.

Pomnik J. Bryntesona

Jafet Lindeberg
[1874 – 1962] , urodzony w dalekiej północy w Norwegii, w Baddeven. Jego ojcem był Frederick, z ludu Sami,który przybył szukać szczęścia w kopalniach norweskich 24 stycznia Lindberg podpisuje kontrakt z Sheldonem Jacksonem. Miał zbadać perspektywy dojścia do Syberii i zbadać teren. Wraca z powrotem z pustymi rekami. Inny Amerykanin norweskiego pochodzenia – A. N. Kittlesen wysyła go do Golovana [?] by załatwił i sprawdził gdzie może być coś cennego. Spotyka tam Bryntesona i Lindbloma, przyszłych swoich partnerów. Dowiaduje się gdzie jest złoto i zakładają razem PMC. Lidberg zostaje w Nome wiele lat. Z jego pomocą jest budowane m.in. firma dostarczająca czystą wodę do Nome, a także finansuje powstanie anvil museum. Zarządzał cały czas kopalniamy, nawet po tym jak przeprowadził się do Kalifornii to nadal spędzał lato w Nome. Swoje udziały sprzedał w latach 20tych. Zmarł w Kaliforni, w San Francisco w 1962 r.

Lindeberg w 1905 r.

Pomnik Lindeberga... jednego z trzech "lucky Sweden"

Erik O. Lindblom
[1857 – 1928] Urodzony w Dalarne, w Szwecji. Syn nauczyciela ze Sztokholmu. Po śmierci ojca, matce było ciężko utrzymać rodzinę. Dotknęła go bieda. Do Ameryki wyjechał w końcu w roku 1886. Wkrótce Kalifornię ogarnęła gorączkę złota. Brał w niej udział.W kwietniu 1898 roku zaciągnął się jako marynarz na statek który płynął na Alaskę. Znalazł się w grupie która przenosiła słodką wodę z jakiejś rzeki na statek. Wykorzystując wiedzę jaką nabył w Kaliforni zmienił plany i zaczął się interesować tym co znalazł. Po kilku dniach statek odpływa, zas jego kości miały zostać rozwłóczone przez zwierzęta po okoliczych górach. W czasie podróży z miejscowym maszerem zatrzymują się nad Snake River po chwili już wie na co trafił. W czerwcu przybywa do Golovin, sche zarejestrować to co znalzał na siebie. Spotyka Bryntesona, szybko okazuje się, że badali dokladnie te same rejony. Zawiązują spółkę, i razem z Lindbergiem biorze w niej aktywny udział cały czas. Tylko późnym latem 1899 r. wydbywają złoto warte 100 tys. dolarów.
Udało mu się założyć dobrze prosperujące kopalnie także w Kalifornii i Meksyku. Na krótko powraca do Szwecji, ale musi wyjechać do Stanów. Powraca do Kaliforni i zyeja jako szanowany obywatel. Umiera w 1928 r.

Pomnik Erika Lindbloma